سلامت نیوز: سرفه می‌تواند از علت‌های مختلفی ناشی شود. اکثر سرفه‌ها ناشی از سرماخوردگی و آنفلوانزا می‌باشند و معمولا حداکثر یک یا دو هفته طول می‌کشند. سرفه‌های مزمن معمولا بیشتر از چهار هفته طول می‌کشند و نمایانگر یک مشکل جدی مانند آسم، آلرژی، برونشیت و یا سینوزیت همراه با ترشحات داخل حلقی می‌باشند، ولی در هر حال علت آن هرچه باشد برای خود فرد و اطرافیان بسیار کلافه کننده است.

در درمان سرفه‌هایی که علت آلرژی و حساسیت دارند باید مواد آلرژن و حساسیت‌زا از معرض بیمار دور شود تا به تخفیف علائم کمک کند. گاهی اوقات سرفه‌ها ممکن است در اثر برونشیت مزمن در افراد سیگاری بروز کند. در این نوع سرفه‌ها پرهیز غذایی تاثیری ندارد. تک سرفه‌های خشک معمولا آلرژیک هستند، در حالی که سرفه‌های خلط آور مربوط به مشکلات ریه و بیماری سینوزیت می‌شوند، ولی به هر حال با تقویت سیستم ایمنی می‌توان از بروز بیماری، آلرژی و عفونت در بدن کاسته  و در نتیجه سرفه را کاهش داد.

ویتامین D

این ویتامین یک ویتامین محلول در چربی می‌باشد و در بدن ذخیره می‌گردد و در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی نقش دارد. ثابت شده است که ویتامینD  در عملکرد مناسب سیستم مخاطی موجود در ریه‌ها تاثیرگذار است و در صورت کمبود آن در بدن سرفه تشدید می‌شود.

دمکرده‌ها، جوشانده‌ها و عصاره‌های گیاهی

برخی از قطره‌های مخصوص تخفیف سرفه حاوی عصاره‌های گیاهی مانند اکالیپتوس، نعنا و آویشن می‌باشند. این قطره‌های گیاهی از طریق افزایش بزاق باعث توقف سرفه می‌شوند.
با مصرف دمکرده‌ها و جوشانده‌های گیاهی می‌توان سرفه را کنترل نمود. جهت تهیه این جوشانده‌ها باید ۲-۱ قاشق چایخوری از گیاه را در یک فنجان آب جوش برای مدت مشخصی خیساند تا عصاره آن خارج شود. اگر گیاه به شکل ریشه باشد، به مدت ۱۵ دقیقه، اگر دانه باشد ۱۵-۱۰ دقیقه و در صورتی که برگ باشد ۱۰-۳ دقیقه کفایت می‌کند. سپس مواد جامد را جدا کرده وجوشانده مصرف شود. روزانه می‌توان به میزان ۴-۳ لیوان از این جوشانده‌ها مصرف نمود.

یکی از گیاهان مورد استفاده در درمان سرفه، آویشن می‌باشد. این گیاه بوی بسیار مطبوع و مزه تندی دارد و یکی از گیاهان زیبا و معطر است که در اکثر مناطق معتدل می‌روید. این گیاه داروی بسیارخوبی برای دستگاه تنفسی و بیماری‌هایی از قبیل زکام، برونشیت، آسم وگریپ می‌باشد. مواد موثر آویشن خلط‌آور بوده و برای معالجه سرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویتامین‌های گروه B

تحقیقی در دانشگاه تورین نشان داده است که کمبود ویتامین B12 منجر به سرفه‌های مزمن می‌گردد. این ویتامین محلول در آب بوده و در تشکیل سلول‌های خونی و عملکرد بهینه سیستم مغز و اعصاب تاثیرگذار است.
در افرادی که مبتلا به کمبود این ویتامین هستند سرفه‌های مزمن به دلیل ایجاد حساسیت زیاد در نایژه‌ها و افزایش عوامل التهابی ایجاد می‌شود و این مورد باید در درمان سرفه‌های بدون علت در نظر گرفته شود. در صورتی که سلول‌های ایمنی بدن عملکرد مناسب نداشته باشند، ضعف و عفونت باعث تشدید سرفه خواهد شد.
سایر ویتامین‌های گروه B هم در درمان سرفه موثر می‌باشند. ویتامین B از دسته ویتامین‌هایی می‌باشد که برای مقابله بدن در برابر بیماری‌ها ضروری است. میوه‌جات و سبزیجات تازه از منابع غذایی سرشار این ویتامین‌ها می‌باشند. منابع غذایی دیگر این ویتامین جگر، دانه‌های کامل و شیر و لبنیات می‌باشند. به منظور تامین مقدار کافی این ویتامین لازم است  از مصرف غذاهایی که از جذب این ویتامین جلوگیری می‌کنند، اجتناب شود (مانند شکر). غذاهای حاوی شکر و کربوهیدرات فراوان از طریق تحریک لایه‌های داخلی مری نیز باعث تشدید سرفه و بدتر شدن شرایط می‌شوند.

ویتامین A و آهن

مصرف آهن و ویتامین A در کاهش میزان عفونت‌ها بسیار مهم می‌باشد. در یک مطالعه نشان داده شده است که استفاده از مکمل‌های این دو ماده مغذی باعث افزایش قوای ایمنی کودکان در سنین مدرسه و کاهش میزان عفونت‌های ریوی و سرفه شده است. از منابع ویتامین A می‌توان به سبزیجات برگ سبز، زرده تخم مرغ و کره اشاره نمود.

سرفه بعد از غذا

گاهی اوقات سرفه بعد از مصرف غذا رخ می‌دهد. این حالت معمولا در مبتلایان به آسم بیشتر مشاهده می‌شود و بعد از مصرف غذاهایی مانند تخم مرغ، سویا، ماهی و بادام زمینی به این حالت دچار می‌شوند. بهتر است این افراد از مصرف اینگونه غذاهای تحریک کننده خودداری کنند. گاهی اوقات در افراد مبتلا به رفلاکس مری و معده بعد از صرف غذاهای حجیم مشکل سرفه ایجاد می‌شود. در این مورد توصیه می‌شود که غذاها در حجم کمتر و دفعات بیشتر استفاده شوند.

ویتامین C

از آنجایی که علت اکثر سرفه‌ها سرماخوردگی می‌باشد، مصرف ویتامین C می‌تواند در کنترل آن نقش داشته باشد. این ویتامین یکی از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد که در کاهش خطر ذات‌الریه نقش مهمی‌ دارد، بنابراین مصرف غذاهای سرشار از ویتامی‍ن C در کنترل سرفه موثر است.
ویتامین C در کنترل سرفه‌های ناشی از آلرژی هم موثر می‌باشد و مصرف این ویتامین باعث بهبود علائم آلرژی می‌شود، زیرا ویتامین C دارای خاصیت آنتی‌هیستامینی می‌باشد. منابع مهم این ویتامین انواع مرکبات، فلفل و سیب زمینی می‌باشند.

روی

این عنصر معدنی اخیرا به داروهای ضد سرفه و شربت‌های گلو اضافه شده است. این عنصر نقش مهمی ‌در بهبود زخم و تقویت سیستم ایمنی دارد و در کاهش میزان ابتلا به سرماخوردگی بسیار موثر است.

توقف سرفه در کودکان

سرماخوردگی و آلرژی در کودکان منجر به بروز سرفه می‌شود. این سرفه‌ها در طول شب تشدید می‌شوند و اگر درمان نشوند، باعث دردهای قفسه سینه و یا زخم شدن گلو می‌گردند. برای آرام کردن سرفه کودکان باید از شربت‌های مخصوص ضد سرفه استفاده نمود. همچنین استفاده از دستگاه بخور برای مرطوب نگه داشتن هوا به آرام کردن سرفه کمک می‌نماید. دور نگه داشتن کودک از دود سیگار، آلودگی هوا وگرد و غبار که باعث تشدید سرفه می‌شوند، نیز مفید است.

منبع: ماهنامه دنیای تغذیه